top of page

Led Zeppelin'den Doğu Mistisizmi ve Klasik Rock’ın Eşsiz Buluşması: Kashmir

Yazarın fotoğrafı: Zeynep KucukarasZeynep Kucukaras


‘’Like sorts inside a dream
Leave the path that led me to that place
Yellow desert stream’'

Kashmir, Led Zeppelin’in Physical Graffiti albümünde 1975’te yayımlanmıştır. Stairway To Heaven’dan sonra grubun en önemli parçalarından biri sayılır. Grubun en katmanlı ve aslında karanlık eserlerinden biridir.

Şarkının giriş riff’i Jimmy Page’in gitarını akort etme aşamasında yaptığı bir hazırlık sırasında ortaya çıkmıştır. Jimmy Page gitarını DADGAD şeklinde akort etmiştir. Page ve grubun bateristi John Bonham ile birlikte Kashmir’in müzikal kısmını ortaya çıkarmışlardır. Parçada Arap ve Hint akorları birlikte kullanılmıştır.

Jimmy Page gitarın yaptığının tamamlanması için bir orkestra gerektiğini düşünmüştür. ‘’Orkestra da orda olmalıydı, gitarın yaptığını senfonik renkleriyle derinleştirmeliydi’’ demiştir. Orkestrasyonda Hint çalgısı olan sitar da kullanılmıştır. Led Zeppelin'in yoğun ve dramatik düzenlemesi ile bu harika rock klasiği ortaya çıkmıştır.


Şarkının sözleri Led Zeppelin’in vokalisti Robert Plant tarafından yazılmıştır. Robert Plant, Kashmir’in sözlerinin doğrudan bir mesaj vermediğini ve çok anlamlı olduğunu belirtmiştir. Ayrıca, şarkının kendisinin üstünde olduğunu ve Kashmir’in onu korkuttuğunu da söylemiştir. Gerçekten şarkının sözleri oldukça karanlıktır.

Kashmir (Keşmir), Pakistan ve Hindistan arasında kalan dağlık ve yeşillik bir bölgedir. Led Zeppelin üyeleri şarkıyı yazdıklarında Keşmir’e hiç gitmemişlerdir. Robert Plant sözleri yazarken Fas’ın güneyine yaptığı gezilerden ilham almıştır. Sahra Çölü’nde bir macerayı Kashmir’le birleştirerek olmayan bir yer oluşturmuştur. 10 Aralık 2007 tarihinde Londra verdikleri konserde Robert Plant: ‘’Burada 50 ülkeden insan var, bu da 51’inci’’ demiştir.


Şarkının bir başlangıcı yok. İlk notadan itibaren kendimizi bir maceranın ortasında buluyoruz. Kumların arasında yüzümüze vuran güneşle ilerliyoruz. Aslında zaman ve mekanda hareketsiz olmadığımız bir an bile düşünmek mümkün değil. Hepimiz zaman ve mekan yolcularıyız. Kashmir’de yolculuğumuza devam ediyoruz.



‘’Oh, let the sun beat down upon my face
And stars fill my dream
I'm a traveler of both time and space" 
To be where I have been

To sit with elders of the gentle race
This world has seldom seen
They talk of days for which they sit and wait
All will be revealed’’


Led Zeppelin şarkı sözlerinde Tolkien’e göndermeler çok sık yapılır. Tolkien’in elflerine bir gönderme vardır. Elfler kendi diliyle konuşur ve şarkı söyler. Onların ne dedikleri anlaşılmasa bile şarkılarının neden bahsettiği anlaşılır. Kashmir’in sözlerinde bilinmeyen bir dilde ama anlaşılan bir şarkıdan bahsedilir.


‘’Talk in song from tongues of lilting grace
Sounds caress my ear
And not a word I heard could I relate
The story was quite clear’’



Shangri-La, James Hilton’ın Lost Horizon romanında oluşturduğu cennetin ismidir. Kashmir kumlu bir cennete benzetilmiştir. Led Zeppelin sözlerinde sıklıkla edebiyat referansları bulunur.


"Leave the path that led me to that place
Yellow desert stream
Like Shangri-la beneath the summer moon
I will return again
Sure as the dust that floats high in June
When movin' through Kashmir"

Sözlerin bu kısmında Hint veya Yunan mitolojisine gönderme yapıldığı düşünülmektedir. Dört rüzgârın babası Hint mitolojisinde Vayu’dur. Yunan mitolojisinde ise Anemoi’dir. Keşmir bölgesinin Hindistan civarında olduğunu düşünürsek, şarkı sözünün Hint Mitolojisi’ne gönderme olması daha mümkündür.


"Oh, father of the four winds fill my sails
Cross the sea of years
With no provision but an open face
Along the straits of fear"


Şarkının sonunda bizi de Kashmir’e çağırır Led Zeppelin. En sonunda bir başlangıç olmadığı gibi bir bitiş de yoktur. Kashmir yavaş yavaş uzaklaşarak biter. Müzikal olarak bir başı ve sonu olmayışı aslında Kashmir’in gidilecek bir yer olmadığını belirtir. Önemli olan arayış içinde olmaktır.


‘’Oh..Come on, oh, let me take you there...Let me take you there’’


No Quarter albümünde Robert Plant, Jimmy Page ve Mısır Orkestrası ‘’oryantal’’bir şekilde şarkıyı seslendirmiştir. Bu Doğu müziğinden en çok esinlenilmiş halidir. Şarkının bu versiyonu için ‘’oynak’’ denilebilir.


Jimmy Page’e göre Kashmir’in hipnoz edici bir etkisi vardır. Kashmir 1975’te yayımlanmasından sonra 1980’e kadar tüm Led Zeppelin konserlerinde çalınmıştır. Günümüzde de klasik rock türünün en mistik ve en derin örneklerinden biridir.

21 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page