"Famous Blue Raincoat asla tam olarak tatmin olmadığım bir şarkıydı". -Leonard Cohen (1994)Kanadalı efsanevi sanatçı Leonard Cohen, 1971 yılında Songs Of Love And Hate albümünü yayımlamıştır. Bu albüm onun üçüncü stüdyo albümü olmuştur. Bu albümden önce çıkan parçalar arasında Avalanche, Dress Reharsal Rag ve Famous Blue Raincoat yer almıştır. Bu şarkılardan Famous Blue Raincoat’ı daha yakından inceleyelim.
Leonard Cohen, Famous Blue Raincoat’ın sözlerinin çok opak ve gizemli olduğunu ve en iyi şarkılarından biri haline geldiğini söylemiştir. Şarkı, Cohen’e göre asla tamamlanmamıştır ama yine de albüme almaya karar vermiştir. Bu haliyle de en sevilen Cohen şarkıları arasındadır.
Şarkı akustik gitarlarla sakin bir tempoda başlar. Leonard Cohen şarkıya usulca girer ve sakince sözleri okumaya başlar. Şarkı sözleri mektup formundadır. Cohen, hayatının detaylarını anlatmaya başlar: Aralık ayının sonunda bir sabah dörtte bu mektubu yazmaya başlar. New York’daki yaşamından bahseder. Buraya kadar mektubu kime yazdığı hakkında bir fikrimiz yok. Arkadaşının artık bir yaşama sebebi olmadığını söyler. Artık hiçbir şey için yaşamıyorsun, umarım bir çeşit kayıt tutuyorsundur diyerek onun hakkında endişelerini dile getirir.
''It's four in the morning, the end of December
I'm writing you now just to see if you're better
New York is cold, but I like where I'm living
There's music on Clinton Street all through the evening.
I hear that you're building your little house deep in the desert
You're living for nothing now, I hope you're keeping some kind of record.''Bir sonraki dörtlükte arkadaşıyla arasında yaşanan bir olayların ilginç detayları anlaşılır. Evet, Jane elinde bir tutam saçınla geldi. Bu aslında yazarın eşi ve arkadaşı arasında yaşanan bir ilişkinin belirtecidir. Jane, mektubu yazan kişinin eşidir. Mektubun alıcısı ve yazarın eşi arasında bir aşk üçgeni vardır. Mektubun alıcısıyla eşi, onu aldatır. Senin kendini temize çıkaracağın gün’den bahseder Cohen. Burada Scientology dinine bir gönderme vardır. Bu dine göre ''temiz'' olmak demek tüm duygu ve korkulardan aranmak anlamına gelir. Cohen bir es verir. Der ki; ‘’kendini hiç temize çıkarabildin mi ki?’’. Burada aslında arkadaşına olan kızgınlığı üstü kapalı olarak dile geitrir. Eğer kendini temize çıkaracaksa Jane’e karşı hisler beslememelidir.
''Yes, and Jane came by with a lock of your hair
She said that you gave it to her
That night that you planned to go clear
Did you ever go clear?''Yazar son karşılaşmalarından bahseder. Meşhur mavi yağmurluğu giyen kişi mektubun alıcısıdır. Öyle ki, Leonard Cohen’in Burberry marka bir mavi yağmurluğa sahiptir ama Leonard Cohen’in eşi Elizabeth bu yağmurluğu hiç sevmez. Şarkıda da yağmurluk ihanetkar arkadaş tarafından giyilir ve omzu yırtıktır. Burada bir de Alman aşk şarkısı Lil Marlene’e bir göndermede bulunur.
''Ah, the last time we saw you you looked so much older
Your famous blue raincoat was torn at the shoulder
You'd been to the station to meet every train
And you came home without Lili Marlene''Yazar, eşinin bu ilişkiden sonra özgür bir kadın olduğunu ve artık kimsenin karısı olmadığını söyler. Yine de mektup yazılırken Jane oradadır. Yazdıkları bir anda durur ve farklı bir cümleye başlar: Jane şimdi uyanmış. Jane uyanır ve belki de eşine ne yaptığını sorar. Bunun detayları da mektuba üstü kapalı bir şekilde aktarılır. Jane de mektubun alıcısına selam söyler.
''And you treated my woman to a flake of your life
And when she came back she was nobody's wife.''Söylenen sözler her ne kadar samimi olsa da müzik oldukça hüzünlü ilerler. Arka vokaller de şarkıya ürkütücü bir hava verir. Yazar burada artık arkadaşına seslenir, ne kadar üzgün olduğunu açıkça belli eder. ‘’Ne diyebilirim ki kardeşim, katilim’’. Yine de ona karşı olan sevgisini görürüz. Sanırım seni özlüyorum. Sanırım seni affediyorum. Jane ya da kendisini görmeye gelmesini ister. Artık düşmanın uyuyor ve eşi özgür, der. Arkadaşından katilim olarak bahsetse de ona karşı sevgisi devam eder. Hatta, Jane’in gözlerindeki hüznü aldığı için arkadaşına teşekkür eder. Üstünden bir yük kalkmışçasına kaderini kabul ederek mektubunu sonlandırır. Sevgiler, L.Cohen diyerek mektubunu bitirir. Mektubu kendi ismiyle imzalaması da ilginç ve hikayenin gerçekten yaşanıp yaşanmadığı konusunda şüphe uyandırıcı. Leonard Cohen de böyle düşünmüş belki de çünkü konserlerde şarkıyı Sevgiler, Bir dost şeklinde bitiriyor.
And what can I tell you my brother, my killer
What can I possibly say?
I guess that I miss you, I guess I forgive you
I'm glad you stood in my way.
If you ever come by here, for Jane or for me
Your enemy is sleeping, and his woman is free.
Yes, and thanks, for the trouble you took from her eyes
I thought it was there for good so I never tried.
Sincerely, L. Cohen''Famous Blue Raincoat sıra dışı hikayesiyle ve duru müziğiyle bize birçok duyguyu aynı anda hissettiriyor. Aşk, nefret, hayal kırıklığı, dostluk, affedicilik ve daha nice duyguyu çok kısa bir şekilde yaşıyoruz. Bu da belki şarkının neden bunca sene sonra bile birçok sanatçı tarafından uyarlanması ve dinleyicler için bir klasik olarak sevilmesinin en güzel göstergesi.